| 1 |
<!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/why-free.en.html" --> |
| 2 |
|
| 3 |
<!--#include virtual="/server/header.pl.html" --> |
| 4 |
<!-- Parent-Version: 1.96 --> |
| 5 |
<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> |
| 6 |
<!--#set var="TAGS" value="essays aboutfs principles" --> |
| 7 |
<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> |
| 8 |
|
| 9 |
<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> |
| 10 |
<title>Dlaczego oprogramowanie nie powinno mieć właścicieli - Projekt GNU - |
| 11 |
Fundacja Wolnego Oprogramowania (FSF)</title> |
| 12 |
|
| 13 |
<meta name="Keywords" content="GNU, Projekt GNU, FSF, Wolne oprogramowanie, Fundacja Wolnego |
| 14 |
Oprogramowania, Dlaczego oprogramowanie nie powinno mieć właścicieli" /> |
| 15 |
|
| 16 |
<!--#include virtual="/philosophy/po/why-free.translist" --> |
| 17 |
<!--#include virtual="/server/banner.pl.html" --> |
| 18 |
<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.pl.html" --> |
| 19 |
<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> |
| 20 |
<!--#include virtual="/server/top-addendum.pl.html" --> |
| 21 |
<div class="article reduced-width"> |
| 22 |
<h2>Dlaczego oprogramowanie nie powinno mieć właścicieli</h2> |
| 23 |
|
| 24 |
<address class="byline"><a href="https://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></address> |
| 25 |
|
| 26 |
<p> |
| 27 |
Technologia informacji cyfrowej przynosi światu ułatwienie kopiowania |
| 28 |
i modyfikowania informacji. Dzięki komputerom może to być łatwiejsze |
| 29 |
dla każdego z nas.</p> |
| 30 |
|
| 31 |
<p> |
| 32 |
Ale nie wszyscy chcą by było łatwiej. System praw autorskich przyznaje |
| 33 |
programom „właścicieli”, z których większość dąży |
| 34 |
do pozbawienia wszystkich pozostałych potencjalnych korzyści |
| 35 |
z oprogramowania. Chcą być jedynymi, którzy mogą kopiować |
| 36 |
i modyfikować oprogramowanie, które używamy.</p> |
| 37 |
|
| 38 |
<p> |
| 39 |
System praw autorskich pojawił się z rozwojem druku – techniką masowej |
| 40 |
produkcji kopii. Do tej techniki był dobrze dostosowany, |
| 41 |
ponieważ ograniczał tylko wielkich producentów kopii. [Stąd angielska |
| 42 |
nazwa „copyright”, mówiąca o prawie do kopiowania, która |
| 43 |
znacznie lepiej opisuje naturę tego systemu niż polska]. Nie odbierał |
| 44 |
wolności czytelnikom książek. Zwykły czytelnik, który nie miał prasy |
| 45 |
drukarskiej, mógł sporządzać kopie książek tylko za pomocą pióra |
| 46 |
i atramentu, i niewielu o to oskarżono.</p> |
| 47 |
|
| 48 |
<p> |
| 49 |
Technologie cyfrowe są bardziej elastyczne niż druk: gdy informacja ma |
| 50 |
postać cyfrową, łatwo ją kopiować i dzielić się nią |
| 51 |
z innymi. Do tej ogromnej elastyczności nie pasuje taki system jak |
| 52 |
dzisiejsze prawo autorskie. To właśnie jest przyczyną dokuczliwych |
| 53 |
i drakońskich środków podejmowanych obecnie w celu egzekwowania |
| 54 |
praw do kopiowania oprogramowania. Rozważmy poniższe cztery przykłady |
| 55 |
praktyk Stowarzyszenia Wydawców Oprogramowania (Software Publishers |
| 56 |
Association, SPA):</p> |
| 57 |
|
| 58 |
<ul> |
| 59 |
<li>Masowa propaganda, w której twierdzi się, że nieposłuszeństwo |
| 60 |
wobec właścicieli, by pomóc przyjaciołom, jest czymś złym.</li> |
| 61 |
|
| 62 |
<li>Nakłanianie ludzi do donoszenia na współpracowników |
| 63 |
i kolegów.</li> |
| 64 |
|
| 65 |
<li>Rajdy (z pomocą policji) na biura i szkoły, podczas których każe |
| 66 |
się ludziom udowadniać, że nie są winni nielegalnego kopiowania.</li> |
| 67 |
|
| 68 |
<li>Oskarżanie (przez rząd USA, na żądanie SPA) takich ludzi, jak David |
| 69 |
LaMacchia z <abbr title="Massachusetts Institute of |
| 70 |
Technology">MIT</abbr>, nie za kopiowanie oprogramowania (nie jest |
| 71 |
oskarżony o kopiowanie czegokolwiek), ale za samo pozostawienie |
| 72 |
bez nadzoru urządzeń umożliwiających kopiowanie i nieprowadzenie |
| 73 |
cenzury ich wykorzystywania.<a href="#footnote1">[1]</a></li> |
| 74 |
</ul> |
| 75 |
|
| 76 |
<p> |
| 77 |
Wszystkie cztery powyższe praktyki przypominają te, które stosowano |
| 78 |
w byłym Związku Radzieckim, gdzie każda kopiarka miała strażnika, żeby |
| 79 |
nie dopuścić do zabronionego kopiowania, i gdzie ludzie informacje |
| 80 |
musieli kopiować w tajemnicy i przekazywać je sobie z ręki |
| 81 |
do ręki jako „samizdat”. Oczywiście istnieje między nimi |
| 82 |
różnica: w Związku Radzieckim kontrolowano informację z powodów |
| 83 |
politycznych, a w USA motywem jest zysk. Ale to działania nas |
| 84 |
dotykają, a nie ich motywy. Każda próba powstrzymania rozpowszechniania |
| 85 |
informacji, nie ważne z jakich powodów, prowadzi do tych samych |
| 86 |
metod i tej samej surowości.</p> |
| 87 |
|
| 88 |
<p> |
| 89 |
Właściciele używają kilku rodzajów argumentów za przyznaniem im władzy |
| 90 |
decydowania o tym, jak możemy posługiwać się informacją:</p> |
| 91 |
|
| 92 |
|
| 93 |
<ul> |
| 94 |
<li id="name-calling">Nazewnictwo. |
| 95 |
|
| 96 |
<p> |
| 97 |
Właściciele wykorzystują zarówno obraźliwe słowa, takie jak |
| 98 |
„piractwo” czy „kradzież”, jak |
| 99 |
i specjalistyczną terminologię, jak „własność |
| 100 |
intelektualna” czy „szkoda”, do podsunięcia |
| 101 |
pewnego ogólnego toku myślenia – stosowania powierzchownej analogii między |
| 102 |
programami a przedmiotami materialnymi.</p> |
| 103 |
|
| 104 |
<p> |
| 105 |
Nasze poglądy i intuicyjne wyobrażenia dotyczące posiadania przedmiotów |
| 106 |
materialnych wiążą się z oceną tego, czy <em>zabranie |
| 107 |
przedmiotu</em> komuś jest czynem dobrym czy nie. Nie mają |
| 108 |
bezpośredniego zastosowania do <em>tworzenia kopii</em> |
| 109 |
czegoś. Jednak właściciele pragną, byśmy mimo to stosowali tę samą |
| 110 |
miarę do kopiowania.</p></li> |
| 111 |
|
| 112 |
<li id="exaggeration">Przesada. |
| 113 |
|
| 114 |
<p> |
| 115 |
Właściciele twierdzą, że odnoszą „szkodę” |
| 116 |
lub „ekonomiczną stratę”, gdy użytkownicy sami kopiują |
| 117 |
programy. Ale kopiowanie nie ma żadnego bezpośredniego wpływu |
| 118 |
na właściciela i nikogo nie krzywdzi. Właściciel może stracić |
| 119 |
tylko wtedy, jeśli ktoś, kto zrobił kopię w przeciwnym razie zapłaciłby |
| 120 |
mu za nią.</p> |
| 121 |
|
| 122 |
<p> |
| 123 |
Chwila namysłu wystarczy, by uświadomić sobie, że większość tych ludzi |
| 124 |
nie kupiłaby kopii. Mimo to właściciele liczą swoje „straty” |
| 125 |
tak, jakby dosłownie każdy z pewnością kupił. To, delikatnie mówiąc, |
| 126 |
przesada.</p></li> |
| 127 |
|
| 128 |
<li id="law">Prawo. |
| 129 |
|
| 130 |
<p> |
| 131 |
Właściciele często opisują bieżący stan prawny i surowe kary, jakimi |
| 132 |
mogą nam zagrozić. W podtekście sugeruje się, że dzisiejsze prawo |
| 133 |
odzwierciedla niekwestionowane poglądy moralne – a równocześnie |
| 134 |
nakłania się nas do uważania tych kar za niezależne od nas |
| 135 |
prawa natury, o które nikogo nie można obwiniać.</p> |
| 136 |
|
| 137 |
<p> |
| 138 |
Tego sposobu perswazji nie obliczono na to, by wytrzymał starcie |
| 139 |
z krytycznym myśleniem – jego zadaniem jest wzmocnienie przyzwyczajenia |
| 140 |
do myślenia w określony sposób.</p> |
| 141 |
|
| 142 |
<p> |
| 143 |
Prawo nie decyduje o tym, co jest dobre, a co złe, to |
| 144 |
elementarne. Każdy Amerykanin powinien wiedzieć, że w latach 50-tych |
| 145 |
XIX wieku w wielu stanach zajmowanie przez Murzynów miejsc |
| 146 |
w przedniej części autobusu było niezgodne |
| 147 |
z prawem. Jednak tylko rasiści powiedzieliby, że siadanie |
| 148 |
w tym miejscu było czymś złym.</p></li> |
| 149 |
|
| 150 |
<li id="natural-rights">Przyrodzone prawa. |
| 151 |
|
| 152 |
<p> |
| 153 |
Autorzy często przypisują sobie specjalne związki z napisanymi przez |
| 154 |
siebie programami, z czego wywodzą, że ich życzenia |
| 155 |
i interesy dotyczące programu po prostu przeważają |
| 156 |
nad potrzebami innych, nawet całej reszty świata. (Na ogół to firmy, |
| 157 |
a nie autorzy, posiadają prawa do programów, ale możemy |
| 158 |
pominąć tę różnicę).</p> |
| 159 |
|
| 160 |
<p> |
| 161 |
Tym, którzy proponują uznać za etyczny aksjomat, że autor jest |
| 162 |
ważniejszy niż wy, mogę tylko powiedzieć, że osobiście, jako znany |
| 163 |
autor oprogramowania, uważam to za bzdurę.</p> |
| 164 |
|
| 165 |
<p> |
| 166 |
Jednak na ogół ludzie są skłonni sympatyzować z pretensjami |
| 167 |
do przyrodzonych praw tylko z dwu powodów.</p> |
| 168 |
|
| 169 |
<p> |
| 170 |
Pierwszym z nich jest naciągana analogia z materialnymi |
| 171 |
przedmiotami. Kiedy ugotuję porcję spaghetti, będę protestował, jeśli ktoś |
| 172 |
ją zje, bo sam nie będę mógł jej zjeść. Jego działanie krzywdzi mnie |
| 173 |
dokładnie o tyle, o ile przynosi korzyść jemu: tylko jeden z nas może |
| 174 |
zjeść spaghetti, więc problem jest tylko w tym, kto? |
| 175 |
Do naruszenia etycznej równowagi wystarczy istnienie choćby |
| 176 |
najmniejszej różnicy między nami.</p> |
| 177 |
|
| 178 |
<p> |
| 179 |
Ale kiedy uruchamiacie czy zmieniacie program przeze mnie |
| 180 |
napisany, was dotyczy to wprost, mnie tylko pośrednio. To, czy dacie |
| 181 |
kopię przyjacielowi, będzie mieć dużo większy wpływ na niego i na |
| 182 |
was niż na mnie. Nie powinienem mieć prawa mówić wam, żebyście tego nie |
| 183 |
robili. Nikt nie powinien.</p> |
| 184 |
|
| 185 |
<p> |
| 186 |
Drugim powodem jest to, że ludziom wmawia się, że przyrodzone |
| 187 |
prawa autorów to powszechna, niekwestionowana tradycja naszego |
| 188 |
społeczeństwa.</p> |
| 189 |
|
| 190 |
<p> |
| 191 |
Historia pokazuje, że jest dokładnie odwrotnie. Podczas formułowania |
| 192 |
Konstytucji USA postulowano wprowadzenie idei przyrodzonych praw autorskich, |
| 193 |
co zostało stanowczo odrzucone. Właśnie dlatego Konstytucja tylko |
| 194 |
<em>zezwala</em> na istnienie systemu praw autorskich, a nie |
| 195 |
<em>wymaga</em> go; dlatego stwierdza, że copyright (prawa |
| 196 |
autorskie) musi być tymczasowy. Stanowi też, że celem systemu praw |
| 197 |
autorskich jest promocja postępu, a nie wynagradzanie autorów. Prawo |
| 198 |
autorskie w pewnym stopniu nagradza autorów, w większym wydawców, |
| 199 |
ale w zamierzeniu jest to tylko sposób na zmianę ich zachowań.</p> |
| 200 |
|
| 201 |
<p> |
| 202 |
Naprawdę przyjęta tradycja naszego społeczeństwa mówi, że prawo |
| 203 |
autorskie ogranicza przyrodzone prawa ogółu, i że można to |
| 204 |
usprawiedliwić tylko dla dobra ogółu.</p></li> |
| 205 |
|
| 206 |
<li id="economics">Ekonomia. |
| 207 |
|
| 208 |
<p> |
| 209 |
Ostatni argument za istnieniem właścicieli oprogramowania to ten, |
| 210 |
że prowadzi to do większej produkcji oprogramowania.</p> |
| 211 |
|
| 212 |
<p> |
| 213 |
W przeciwieństwie do pozostałych, ten argument przynajmniej |
| 214 |
prezentuje uzasadnione podejście do tematu. Jest oparty |
| 215 |
na przekonującym celu – usatysfakcjonowania użytkowników |
| 216 |
oprogramowania. A z doświadczenia jasno wynika, że ludzie |
| 217 |
produkują więcej jeśli są za to dobrze wynagradzani.</p> |
| 218 |
|
| 219 |
<p> |
| 220 |
Ale argument ekonomiczny ma słaby punkt: opiera się na założeniu, |
| 221 |
że różnica tkwi tylko w tym, ile musimy płacić. Zakłada, |
| 222 |
że chodzi nam o <em>produkcję programów</em>, których potrzebujemy |
| 223 |
bez zależności czy mają one właścicieli czy też nie.</p> |
| 224 |
|
| 225 |
<p> |
| 226 |
Ludzie z łatwością przyjmują to założenie, bo zgadza się |
| 227 |
z naszym doświadczeniem dotyczącym materialnych przedmiotów. Weźmy |
| 228 |
na przykład kanapkę. można dostać taką samą kanapkę albo za darmo |
| 229 |
albo za pieniądze. Skoro tak, to jedyną różnica jest zapłacona |
| 230 |
kwota. Czy musicie ją kupić czy nie, kanapka ma ten sam smak, tę |
| 231 |
samą wartość odżywczą i w obu przypadkach możecie ją zjeść tylko |
| 232 |
raz. To, czy dostaniecie ją od właściciela czy też nie, nie |
| 233 |
może mieć bezpośredniego wpływu na nic innego oprócz kwoty, jaka wam |
| 234 |
pozostanie.</p> |
| 235 |
|
| 236 |
<p> |
| 237 |
Tak jest dla wszelkiego rodzaju przedmiotów – to czy mają właściciela |
| 238 |
czy nie mają nie wpływa bezpośrednio na to, czym są, ani na |
| 239 |
to, co możecie z nimi zrobić.</p> |
| 240 |
|
| 241 |
<p> |
| 242 |
Jednak, kiedy program ma właściciela, ma to bardzo duży wpływ na to, |
| 243 |
czym jest i co możecie zrobić ze swoją kopią, gdy ją kupicie. Różnica |
| 244 |
nie jest tylko kwestią pieniędzy. System przypisujący właścicieli |
| 245 |
oprogramowaniu zachęca właścicieli do produkcji czegoś, ale nie |
| 246 |
tego, czego naprawdę społeczeństwo potrzebuje. A to powoduje |
| 247 |
nieuchwytne wypaczenia etyki, dotykające nas wszystkich.</p></li> |
| 248 |
|
| 249 |
</ul> |
| 250 |
|
| 251 |
<p> |
| 252 |
Czego potrzebuje społeczeństwo? Potrzebuje informacji naprawdę dostępnej dla |
| 253 |
jego członków, na przykład, programów, które ludzie mogą czytać, |
| 254 |
poprawiać, przystosowywać i udoskonalać, nie tylko posługiwać się |
| 255 |
nimi. Jednak właściciele oprogramowania zwykle dostarczają |
| 256 |
„czarne skrzynki”, których nie możemy ani badać |
| 257 |
ani zmieniać.</p> |
| 258 |
|
| 259 |
<p> |
| 260 |
Społeczeństwo potrzebuje też wolności. Kiedy program ma właściciela, |
| 261 |
użytkownicy tracą wolność kierowania częścią swego własnego życia.</p> |
| 262 |
|
| 263 |
<p> |
| 264 |
A przede wszystkim społeczeństwo potrzebuje pobudzania w swoich |
| 265 |
członkach ducha dobrowolnej współpracy. Gdy właściciele programów mówią nam, |
| 266 |
że naturalny sposób pomocy sąsiadowi jest „piractwem”, |
| 267 |
zatruwają obywatelską duszę naszego społeczeństwa.</p> |
| 268 |
|
| 269 |
<p> |
| 270 |
Dlatego mówimy, że <a href="/philosophy/free-sw.html">wolne |
| 271 |
oprogramowanie</a> to kwestia wolności, nie ceny.</p> |
| 272 |
|
| 273 |
<p> |
| 274 |
Ekonomiczny argument za istnieniem właścicieli jest błędny, |
| 275 |
ale problem ekonomiczny rzeczywiście występuje. Niektórzy piszą |
| 276 |
użyteczne programy dla samej przyjemności ich pisania albo by ich |
| 277 |
podziwiano i lubiano. Jeśli jednak chcemy mieć więcej |
| 278 |
oprogramowania niż piszą ci ludzie, musimy zdobyć środki na ich |
| 279 |
sfinansowanie.</p> |
| 280 |
|
| 281 |
<p> |
| 282 |
Od lat 80 XX wieku deweloperzy wolnego oprogramowania próbowali różnych |
| 283 |
metod znajdowania funduszy i część się sprawdziła. Nie trzeba |
| 284 |
z nikogo robić bogacza: przeciętny przychód amerykańskiej rodziny, |
| 285 |
około $35k, okazuje się być dostateczną motywacją do wielu zajęć |
| 286 |
dających mniej zadowolenia niż programowanie.</p> |
| 287 |
|
| 288 |
<p> |
| 289 |
Przez lata, zanim dzięki wspólnocie przestało to być konieczne, utrzymywałem |
| 290 |
się z niestandardowych rozszerzeń do napisanego przeze mnie |
| 291 |
wolnego oprogramowania. Każde z nich było dodawane do publikowanej |
| 292 |
standardowej wersji, w ten sposób stając się koniec końców dostępne dla |
| 293 |
ogółu społeczeństwa. Klienci płacili mi po to, bym pracował |
| 294 |
nad rozszerzeniami, których potrzebowali, zamiast nad cechami, |
| 295 |
które w przeciwnym razie dla mnie miałyby wyższy priorytet.</p> |
| 296 |
|
| 297 |
<p> |
| 298 |
Więkość deweloperów wolnego oprogramowania zarabiała pieniądze |
| 299 |
poprzez wspieranie usług. W 1994, firma Cygnus Support, mająca |
| 300 |
około 50 pracowników, szacuje, że około 15 procent pracy jej personelu |
| 301 |
stanowi konstruowanie wolnego oprogramowania – znaczący odsetek, jak |
| 302 |
na firmę programistyczną.</p> |
| 303 |
|
| 304 |
<p> |
| 305 |
We wczesnych latach 90 XX wieku firmy, wśród których są Intel, Motorola, |
| 306 |
Texas Instruments i Analog Devices, połączyły siły w finansowaniu |
| 307 |
dalszego rozwoju wolnego GNU-kompilatora języka C. Większość oprogramowania |
| 308 |
GCC jest nadal opłacana przez deweloperów. Podobnie, kompilator GNU języka |
| 309 |
Ada był finansowany w latach 90 przez US Air Force, Siły Lotnicze USA, |
| 310 |
i kontynuowano to, póki firma postawiła sobie inny cel.</p> |
| 311 |
|
| 312 |
<p> |
| 313 |
Ruch wolnego oprogramowania jest wciąż mały, ale przykład słuchaczy |
| 314 |
radia w USA pokazuje, że jest możliwe wsparcie dużej aktywności |
| 315 |
bez wymuszania zapłaty ze strony użytkownika.</p> |
| 316 |
|
| 317 |
<p> |
| 318 |
Jako użytkownicy komputerów, być może używacie <a |
| 319 |
href="/philosophy/categories.html#ProprietarySoftware">prawnie |
| 320 |
zastrzeżonego</a> programu. Gdyby przyjaciel poprosił was o zrobienie kopii, |
| 321 |
niewłaściwie byłoby odmówić. Współpraca jest ważniejsza niż prawo |
| 322 |
autorskie. Ale podziemna, potajemna współpraca nie prowadzi |
| 323 |
do dobrego społeczeństwa. Człowiek powinien starać się prowadzić |
| 324 |
uczciwe życie otwarcie i z godnością, a to oznacza mówienie |
| 325 |
„Nie” oprogramowaniu prawnie zastrzeżonemu.</p> |
| 326 |
|
| 327 |
<p> |
| 328 |
Zasługujecie na to, by móc otwarcie i swobodnie współpracować |
| 329 |
z innymi ludźmi, którzy korzystają z programów. Zasługujecie |
| 330 |
na to, by móc się uczyć, jak działa oprogramowanie, i móc tego |
| 331 |
nauczać swoich studentów. Zasługujecie na to, by móc wynająć ulubionego |
| 332 |
programistę do naprawienia programu.</p> |
| 333 |
|
| 334 |
<p> |
| 335 |
Zasługujecie na wolne oprogramowanie.</p> |
| 336 |
<div class="column-limit"></div> |
| 337 |
|
| 338 |
<h3 class="footnote">Przypis</h3> |
| 339 |
<ol> |
| 340 |
<li id="footnote1">Oskarżenie to zostało odrzucone.</li> |
| 341 |
</ol> |
| 342 |
|
| 343 |
<hr class="no-display" /> |
| 344 |
<div class="edu-note c"><p id="fsfs">Ten esej jest opublikowany w <a |
| 345 |
href="https://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"><cite>Free |
| 346 |
Software, Free Society: The Selected Essays of Richard |
| 347 |
M. Stallman</cite></a>.</p></div> |
| 348 |
</div> |
| 349 |
|
| 350 |
<div class="translators-notes"> |
| 351 |
|
| 352 |
<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.--> |
| 353 |
</div> |
| 354 |
</div> |
| 355 |
|
| 356 |
<!-- for id="content", starts in the include above --> |
| 357 |
<!--#include virtual="/server/footer.pl.html" --> |
| 358 |
<div id="footer" role="contentinfo"> |
| 359 |
<div class="unprintable"> |
| 360 |
|
| 361 |
<p>Wszelkie pytania dotyczące GNU i FSF prosimy kierować na adres <a |
| 362 |
href="mailto:gnu@gnu.org"><gnu@gnu.org></a>. Inne metody kontaktu |
| 363 |
z FSF można znaleźć na stronie <a |
| 364 |
href="/contact/contact.html">kontakt</a> <br /> Informacje o niedziałających |
| 365 |
odnośnikach oraz inne poprawki (lub propozycje) prosimy wysyłać |
| 366 |
na adres <a |
| 367 |
href="mailto:web-translators@gnu.org"><web-translators@gnu.org></a>.</p> |
| 368 |
|
| 369 |
<p> |
| 370 |
<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph, |
| 371 |
replace it with the translation of these two: |
| 372 |
|
| 373 |
We work hard and do our best to provide accurate, good quality |
| 374 |
translations. However, we are not exempt from imperfection. |
| 375 |
Please send your comments and general suggestions in this regard |
| 376 |
to <a href="mailto:web-translators@gnu.org"> |
| 377 |
|
| 378 |
<web-translators@gnu.org></a>.</p> |
| 379 |
|
| 380 |
<p>For information on coordinating and contributing translations of |
| 381 |
our web pages, see <a |
| 382 |
href="/server/standards/README.translations.html">Translations |
| 383 |
README</a>. --> |
| 384 |
Staramy się, aby tłumaczenia były wierne i wysokiej jakości, |
| 385 |
ale nie jesteśmy zwolnieni z niedoskonałości. Komentarze odnośnie |
| 386 |
tłumaczenia polskiego oraz zgłoszenia dotyczące chęci współpracy |
| 387 |
w tłumaczeniu prosimy kierować na adres <a |
| 388 |
href="mailto:www-pl-trans@gnu.org">www-pl-trans@gnu.org</a>. <br /> Więcej |
| 389 |
informacji na temat koordynacji oraz zgłaszania propozycji |
| 390 |
tłumaczeń artykułów znajdziecie na <a |
| 391 |
href="/server/standards/README.translations.html">stronie tłumaczeń</a>.</p> |
| 392 |
</div> |
| 393 |
|
| 394 |
<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to |
| 395 |
files generated as part of manuals) on the GNU web server should |
| 396 |
be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this |
| 397 |
without talking with the webmasters or licensing team first. |
| 398 |
Please make sure the copyright date is consistent with the |
| 399 |
document. For web pages, it is ok to list just the latest year the |
| 400 |
document was modified, or published. |
| 401 |
|
| 402 |
If you wish to list earlier years, that is ok too. |
| 403 |
Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying |
| 404 |
years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable |
| 405 |
year, i.e., a year in which the document was published (including |
| 406 |
being publicly visible on the web or in a revision control system). |
| 407 |
|
| 408 |
There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers |
| 409 |
Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> |
| 410 |
<p>Copyright © 1994, 2009, 2021 Richard Stallman</p> |
| 411 |
|
| 412 |
<p>Ta strona jest dostępna na <a rel="license" |
| 413 |
href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.pl">licencji |
| 414 |
Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych |
| 415 |
4.0 Międzynarodowe</a>.</p> |
| 416 |
|
| 417 |
<!--#include virtual="/server/bottom-notes.pl.html" --> |
| 418 |
<div class="translators-credits"> |
| 419 |
|
| 420 |
<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.--> |
| 421 |
Tłumaczenie: Wojciech Kotwica 2002; poprawki Marcin Wolak 2010, Jan Owoc |
| 422 |
2010, 2013.</div> |
| 423 |
|
| 424 |
<p class="unprintable"><!-- timestamp start --> |
| 425 |
Aktualizowane: |
| 426 |
|
| 427 |
$Date: 2021/08/28 13:29:46 $ |
| 428 |
|
| 429 |
<!-- timestamp end --> |
| 430 |
</p> |
| 431 |
</div> |
| 432 |
</div> |
| 433 |
<!-- for class="inner", starts in the banner include --> |
| 434 |
</body> |
| 435 |
</html> |