| 1 |
<!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/amazon.en.html" --> |
| 2 |
|
| 3 |
<!--#include virtual="/server/header.pl.html" --> |
| 4 |
<!-- Parent-Version: 1.96 --> |
| 5 |
<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> |
| 6 |
<!--#set var="TAGS" value="essays laws patents" --> |
| 7 |
<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> |
| 8 |
|
| 9 |
<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> |
| 10 |
<title>(Dawniej) Bojkotujcie Amazon! - Projekt GNU - Fundacja Wolnego |
| 11 |
Oprogramowania (FSF)</title> |
| 12 |
|
| 13 |
<!--#include virtual="/philosophy/po/amazon.translist" --> |
| 14 |
<!--#include virtual="/server/banner.pl.html" --> |
| 15 |
<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.pl.html" --> |
| 16 |
<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> |
| 17 |
<!--#include virtual="/server/top-addendum.pl.html" --> |
| 18 |
<div class="article reduced-width"> |
| 19 |
<h2>(Dawniej) Bojkotujcie Amazon!</h2> |
| 20 |
|
| 21 |
<div class="infobox"> |
| 22 |
<p> |
| 23 |
<i>FSF zdecydowała o zakończeniu bojkotu firmy Amazon we wrześniu |
| 24 |
2002. (Zapomnieliśmy wtedy zmienić tę stronę). Nie udało nam się stwierdzić, |
| 25 |
jakie dokładnie były skutki procesu przeciwko Barnes & Noble, |
| 26 |
ale nie wyglądało na to, żeby były szczególnie bolesne dla |
| 27 |
oskarżonych, a firma Amazon nie zaatakowała nikogo innego.</i></p> |
| 28 |
<p> |
| 29 |
<i>Amazon zdobył od tamtej pory kilka innych groźnych patentów, |
| 30 |
ale nie użył ich jeszcze do napaści. Zapewne tego |
| 31 |
nie zrobi. Jeśli postąpi inaczej, zastanowimy się, jak go |
| 32 |
zdemaskować.</i></p> |
| 33 |
<p> |
| 34 |
<i>Reszta niniejszej strony wygląda tak, jak w roku 2001, kiedy trwał |
| 35 |
bojkot.</i></p> |
| 36 |
</div> |
| 37 |
|
| 38 |
<hr class="thin" /> |
| 39 |
|
| 40 |
<p> |
| 41 |
Jeśli popieracie bojkot, |
| 42 |
<br /> |
| 43 |
<em>Prosimy o zrobienie odnośnika do tej strony</em> |
| 44 |
<br /> |
| 45 |
<strong>http://www.gnu.org/philosophy/amazon.html</strong> !!!! |
| 46 |
</p> |
| 47 |
|
| 48 |
<hr class="thin" /> |
| 49 |
|
| 50 |
<h3 id="whyBoycott">Dlaczego bojkotujemy Amazon</h3> |
| 51 |
<p> |
| 52 |
Firma Amazon uzyskała <a href="/philosophy/amazonpatent.html">patent USA (nr |
| 53 |
5,960,411)</a> na ważną i oczywistą koncepcję przydatną |
| 54 |
w elektronicznym handlu, koncepcję znaną też jako „zamówienie |
| 55 |
za jednym kliknięciem” [<em>one-click purchasing</em>]. Polega |
| 56 |
ona na tym, że przekazywane przez Was za pośrednictwem |
| 57 |
przeglądarki internetowej polecenie kupna jakiegoś towaru może |
| 58 |
„wędrować” razem z informacją o waszej tożsamości. |
| 59 |
(Realizuje się to przez wysyłanie serwerowi „cookie”, rodzaju |
| 60 |
kodu identyfikacyjnego, który uprzednio Wasza przeglądarka otrzymała |
| 61 |
od tego samego serwera).</p> |
| 62 |
<p> |
| 63 |
Firma Amazon zaczęła się procesować w celu zablokowania możliwości |
| 64 |
korzystania z tego prostego pomysłu, pokazując jednocześnie, iż |
| 65 |
prawdziwą intencją jest jego monopolizacja. Jest to atak przeciwko WWW |
| 66 |
oraz handlowi elektronicznemu ogólnie rzecz biorąc.</p> |
| 67 |
<p> |
| 68 |
Opatentowana tu idea polega po prostu na tym, iż firma daje Wam |
| 69 |
coś, co później służy do Waszej identyfikacji i jej |
| 70 |
zaufania. Nie ma w tym nic odkrywczego: karta kredytowa działa |
| 71 |
w podobny sposób. Pomimo tego Amerykański Urząd Patentowy udziela |
| 72 |
codziennie patentów dotyczących oczywistych i powszechnie znanych |
| 73 |
pomysłów. Niejednokrotnie działanie takie jest prawdziwą katastrofą.</p> |
| 74 |
<p> |
| 75 |
Obecnie Amazon pozywa sądownie jedną z wielkich spółek. Gdyby to był |
| 76 |
jedynie spór między dwiema firmami, nie byłoby to ważne, publiczne |
| 77 |
zagadnienie. Ale przyznanie patentu daje firmie Amazon władzę |
| 78 |
nad każdym, kto prowadzi stronę internetową w Stanach |
| 79 |
Zjednoczonych (i w każdym innym kraju, który udzieli im podobnego |
| 80 |
patentu) - możliwość kontrolowania wszystkich, którzy korzystają |
| 81 |
z tej technologii. Pomimo że tylko jedna firma została pozwana, |
| 82 |
sprawa dotyka całego Internetu.</p> |
| 83 |
<p> |
| 84 |
Amazon nie jest jedynym winnym całej sytuacji. Urząd Patentowy winny |
| 85 |
jest stosowania bardzo niskich standardów, a sądy w Stanach |
| 86 |
Zjednoczonych aprobowania ich. Prawo patentowe winne jest legitymowania |
| 87 |
patentów dotyczących technik przetwarzania informacji i wzorców |
| 88 |
komunikacji - polityki szkodliwej w ogóle.</p> |
| 89 |
|
| 90 |
<p> |
| 91 |
Nieodpowiedzialna polityka rządu dała firmie Amazon okazję - |
| 92 |
ale okazja nie jest usprawiedliwieniem. Amazon dokonała wyboru: |
| 93 |
otrzymanie patentu i agresywne użycie go w sądzie. Ostateczna |
| 94 |
odpowiedzialność moralna za działania firmy Amazon spoczywa na jej |
| 95 |
władzach.</p> |
| 96 |
<p> |
| 97 |
Mamy nadzieję, że sąd zrozumie prawną niedoskonałość tego |
| 98 |
patentu. Jednakże zależeć to będzie od rozpoznania wielu szczegółów |
| 99 |
i niejasnych kwestii technicznych. W patencie wykorzystano całe |
| 100 |
stosy częściowo tylko powiązanych ze sprawą detali, żeby |
| 101 |
„wynalazek” wyglądał na coś trudnego do zrozumienia.</p> |
| 102 |
<p> |
| 103 |
Nie musimy jednakże biernie czekać na decyzję sądu odnośnie |
| 104 |
wolności handlu elektronicznego. Jest coś co możemy zrobić właśnie teraz: |
| 105 |
możemy przestać robić interesy z firmą Amazon. Nie kupujcie |
| 106 |
zatem niczego w Amazon, dopóki nie przyrzekną przerwać |
| 107 |
używania tego patentu w celu zastraszania lub ograniczania |
| 108 |
działalności innych stron internetowych.</p> |
| 109 |
<p> |
| 110 |
Jeśli jesteś autorem książki sprzedawanej przez Amazon, możesz mocno pomóc |
| 111 |
w tej kampanii poprzez umieszczenie tego tekstu w odautorskim |
| 112 |
komentarzu o swojej książce na stronach Amazon. (Niestety okazuje |
| 113 |
się, że odrzucają oni możliwość umieszczenia takiego komentarza przez |
| 114 |
autorów).</p> |
| 115 |
<p> |
| 116 |
Jeżeli macie jakieś sugestie, lub jeśli po prostu wspieracie |
| 117 |
bojkot, prosimy wyślicie list do <a |
| 118 |
href="mailto:amazon@gnu.org"><amazon@gnu.org></a>, by nas o tym |
| 119 |
powiadomić.</p> |
| 120 |
<p> |
| 121 |
Odpowiedź firmy Amazon przekazana osobom piszących o tym patencie |
| 122 |
zawiera wyrafinowany błąd, który wart jest analizy:</p> |
| 123 |
<blockquote><p> |
| 124 |
System patentowy został stworzony w celu wspierania innowacji, |
| 125 |
a my spędziliśmy tysiące godzin na tworzeniu naszej metody |
| 126 |
kupowania 1-ClickR. |
| 127 |
</p></blockquote> |
| 128 |
<p> |
| 129 |
Jeżeli rzeczywiście spędzili nad tym tysiące godzin, to |
| 130 |
na pewno nie był to czas poświęcony na wymyślenie ogólnej |
| 131 |
techniki objętej patentem. Więc jeśli mówią prawdę, to co naprawdę |
| 132 |
robili podczas tych wszystkich godzin?</p> |
| 133 |
<p> |
| 134 |
Możliwe, że trochę czasu zajęło im napisanie wniosku patentowego. Ta |
| 135 |
praca była z pewnością trudniejsza niż wymyślanie samej techniki. Być |
| 136 |
może chodzi im o czas poświęcony projektowaniu, pisaniu, testowaniu |
| 137 |
i ulepszaniu skryptów i stron www, które miały obsługiwać zakupy |
| 138 |
za jednym kliknięciem. To z pewnością było sporo pracy. Jeśli |
| 139 |
uważnie przyglądnąć się ich słowom, to zdaje się, że „tysiące |
| 140 |
godzin tworzenia” mogą obejmować oba te zajęcia.</p> |
| 141 |
<p> |
| 142 |
Ale w tej sprawie nie chodzi o szczegóły w ich |
| 143 |
skryptach (których nam nie udostępniają) lub w ich stronach |
| 144 |
(które i tak są objęte prawem autorskim). Zagadnienie dotyczy ogólnej |
| 145 |
idei i tego, czy Amazon powinien mieć monopol na tę ideę.</p> |
| 146 |
<p> |
| 147 |
Czy Wy, lub ja, mamy prawo spędzić godziny na pisaniu |
| 148 |
własnych skryptów lub własnych stron, obsługujących zakupy |
| 149 |
za jednym kliknięciem? Nawet jeśli sprzedajemy coś innego niż książki, |
| 150 |
czy mamy prawo to zrobić? Oto jest pytanie. Amazon zamierza odmówić nam |
| 151 |
takiej możliwości wraz z gorliwą pomocą nierozważnego rządu Stanów |
| 152 |
Zjednoczonych.</p> |
| 153 |
<p> |
| 154 |
Kiedy Amazon wysyła zręcznie wprowadzające w błąd wypowiedzi, |
| 155 |
w rodzaju zacytowanej powyżej, pokazuje coś ważnego: zależy im |
| 156 |
na tym, co myślą na ten temat ludzie. Musi im zależeć - są |
| 157 |
sprzedawcami. Publiczne oburzenie może obniżyć ich dochody.</p> |
| 158 |
<p> |
| 159 |
Ludzie uważają, że problem patentów jest o wiele większy niż |
| 160 |
kwestia związana z Amazon oraz że inne firmy mogły postępować |
| 161 |
identycznie, więc bojkot firmy Amazon nie wpłynie bezpośrednio |
| 162 |
na zmianę prawa patentowego. Oczywiście, to wszystko |
| 163 |
prawda. Ale to nie jest argument przeciwko temu bojkotowi!</p> |
| 164 |
<p> |
| 165 |
Jeżeli nasz bojkot będzie wyjątkowo mocny i długotrwały, Amazon |
| 166 |
może ostatecznie ustąpić chcąc jego zakończenia. I nawet jeśli tego |
| 167 |
nie zrobi, to kolejna spółka, która posiada szkodliwy patent |
| 168 |
na oprogramowanie i zdecyduje się go użyć pozywając kogoś, być |
| 169 |
może zda sobie sprawę, że będzie musiała zapłacić za to pewną |
| 170 |
cenę. Będzie musiała to ponownie rozważyć.</p> |
| 171 |
<p> |
| 172 |
Bojkot ten może ponadto w sposób pośredni pomóc w zmianie prawa |
| 173 |
patentowego - poprzez zwracanie uwagi na to zagadnienie |
| 174 |
i rozpowszechnianie postulatów zmian. Ponadto udział w tym |
| 175 |
przedsięwzięciu jest łatwy na tyle, że nie powinien |
| 176 |
odstraszać. Jeśli zgadzacie się z postawionym zagadnieniem, to czemu |
| 177 |
<em>nie</em> sprzeciwić się firmie Amazon?</p> |
| 178 |
<p> |
| 179 |
Aby pomóc rozprzestrzenić się tym słowom, umieśćcie prosimy informacje |
| 180 |
na temat bojkotu na swojej własnej stronie internetowej |
| 181 |
oraz na stronach swojej instytucji, jeśli możecie. Utwórzcie |
| 182 |
odnośnik do tej strony: tutaj będą umieszczane uaktualnione informacje.</p> |
| 183 |
|
| 184 |
<h3 id="whyContinue">Dlaczego bojkot jest kontynuowany pomimo zakończenia się procesu</h3> |
| 185 |
|
| 186 |
<p> |
| 187 |
Amazon.com ogłosiło w marcu 2002 roku, że długotrwały proces |
| 188 |
przeciwko Barnes & Noble, dotyczący naruszenia prawa patentowego |
| 189 |
odnośnie systemu 1-Click, zakończył się ugodą. Szczegóły tej ugody |
| 190 |
nie zostały ujawnione.</p> |
| 191 |
|
| 192 |
<p> |
| 193 |
Skoro warunki nie zostały ujawnione, nie ma żadnego sposobu |
| 194 |
na dowiedzenie się, czy oznacza to porażkę firmy Amazon, taką |
| 195 |
która uzasadniałaby zakończenie bojkotu. Zatem namawiamy każdego |
| 196 |
do jego kontynuowania.</p> |
| 197 |
|
| 198 |
<h3 id="Updates">Uaktualnienia i odnośniki</h3> |
| 199 |
|
| 200 |
<p> |
| 201 |
W tej sekcji znajdują się uaktualnienia i odnośniki związane |
| 202 |
z Amazon.com, ich praktykami handlowymi oraz historią |
| 203 |
bojkotu. Nowe informacje są dodawane na koniec tej sekcji.</p> |
| 204 |
|
| 205 |
<p> |
| 206 |
Tim O'Reilly wysłał do Amazon <a |
| 207 |
href="https://web.archive.org/web/20131114095827/http://www.oreilly.com/pub/a/oreilly/ask_tim/2000/amazon_patent.html">list |
| 208 |
otwarty</a>, w którym z dezaprobatą wypowiada się na temat |
| 209 |
wykorzystywania tego patentu, przedstawiając własne stanowisko w sposób |
| 210 |
tak stanowczy, jak to możliwe biorąc pod uwagę jego niechęć |
| 211 |
do zaprzestania prowadzenia interesów z nimi.</p> |
| 212 |
|
| 213 |
<p> |
| 214 |
<a href="https://www.stallman.org/">Richard M. Stallman</a> napisał <a |
| 215 |
href="/philosophy/amazon-rms-tim.html">list do Tima O'Reilly</a> |
| 216 |
w związku ze stanowiskiem Jeffa Bezossa, dyrektora generalnego |
| 217 |
firmy Amazon, który wzywał, by patenty na oprogramowanie zachowywały |
| 218 |
ważność tylko przez 3 lub 5 lat.</p> |
| 219 |
|
| 220 |
<p> |
| 221 |
Paul Barton-Davis <a href="mailto:pbd@op.net"><pbd@op.net></a>, jeden |
| 222 |
z uznanych programistów firmy Amazon, <a |
| 223 |
href="http://www.equalarea.com/paul/amazon-1click.html">napisał</a> |
| 224 |
na temat bojkotu firmy Amazon.</p> |
| 225 |
|
| 226 |
<p> |
| 227 |
Nat Friedman napisał o <a href="/philosophy/amazon-nat.html">Sukcesie |
| 228 |
bojkotu firmy Amazon</a>.</p> |
| 229 |
|
| 230 |
<p> |
| 231 |
Na marginesie, Amazon robi <a |
| 232 |
href="https://web.archive.org/web/20140610154715/http://www.salon.com/1999/10/28/amazon_3/">inne |
| 233 |
nieprzyjemne rzeczy</a> na innej sali sądowej.</p> |
| 234 |
|
| 235 |
<p> |
| 236 |
Zobacz <a href="https://endsoftpatents.org">http://endsoftpatents.org</a> by |
| 237 |
dowiedzieć się więcej na temat szerszego problemu <a |
| 238 |
href="https://web.archive.org/web/20150329143651/http://progfree.org/Patents/patents.html">patentów |
| 239 |
na oprogramowanie</a>.</p> |
| 240 |
|
| 241 |
<p> |
| 242 |
<a |
| 243 |
href="https://web.archive.org/web/20010430183216/http://www.cpsr.org/links/bookstore/">Computer |
| 244 |
Professionals for Social Responsibility zerwało związki z firmą |
| 245 |
Amazon</a>.</p> |
| 246 |
</div> |
| 247 |
|
| 248 |
<div class="translators-notes"> |
| 249 |
|
| 250 |
<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.--> |
| 251 |
</div> |
| 252 |
</div> |
| 253 |
|
| 254 |
<!-- for id="content", starts in the include above --> |
| 255 |
<!--#include virtual="/server/footer.pl.html" --> |
| 256 |
<div id="footer" role="contentinfo"> |
| 257 |
<div class="unprintable"> |
| 258 |
|
| 259 |
<p>Wszelkie pytania dotyczące GNU i FSF prosimy kierować na adres <a |
| 260 |
href="mailto:gnu@gnu.org"><gnu@gnu.org></a>. Inne metody kontaktu |
| 261 |
z FSF można znaleźć na stronie <a |
| 262 |
href="/contact/contact.html">kontakt</a> <br /> Informacje o niedziałających |
| 263 |
odnośnikach oraz inne poprawki (lub propozycje) prosimy wysyłać |
| 264 |
na adres <a |
| 265 |
href="mailto:web-translators@gnu.org"><web-translators@gnu.org></a>.</p> |
| 266 |
|
| 267 |
<p> |
| 268 |
<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph, |
| 269 |
replace it with the translation of these two: |
| 270 |
|
| 271 |
We work hard and do our best to provide accurate, good quality |
| 272 |
translations. However, we are not exempt from imperfection. |
| 273 |
Please send your comments and general suggestions in this regard |
| 274 |
to <a href="mailto:web-translators@gnu.org"> |
| 275 |
|
| 276 |
<web-translators@gnu.org></a>.</p> |
| 277 |
|
| 278 |
<p>For information on coordinating and contributing translations of |
| 279 |
our web pages, see <a |
| 280 |
href="/server/standards/README.translations.html">Translations |
| 281 |
README</a>. --> |
| 282 |
Staramy się, aby tłumaczenia były wierne i wysokiej jakości, |
| 283 |
ale nie jesteśmy zwolnieni z niedoskonałości. Komentarze odnośnie |
| 284 |
tłumaczenia polskiego oraz zgłoszenia dotyczące chęci współpracy |
| 285 |
w tłumaczeniu prosimy kierować na adres <a |
| 286 |
href="mailto:www-pl-trans@gnu.org">www-pl-trans@gnu.org</a>. <br /> Więcej |
| 287 |
informacji na temat koordynacji oraz zgłaszania propozycji |
| 288 |
tłumaczeń artykułów znajdziecie na <a |
| 289 |
href="/server/standards/README.translations.html">stronie tłumaczeń</a>.</p> |
| 290 |
</div> |
| 291 |
|
| 292 |
<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to |
| 293 |
files generated as part of manuals) on the GNU web server should |
| 294 |
be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this |
| 295 |
without talking with the webmasters or licensing team first. |
| 296 |
Please make sure the copyright date is consistent with the |
| 297 |
document. For web pages, it is ok to list just the latest year the |
| 298 |
document was modified, or published. |
| 299 |
|
| 300 |
If you wish to list earlier years, that is ok too. |
| 301 |
Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying |
| 302 |
years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable |
| 303 |
year, i.e., a year in which the document was published (including |
| 304 |
being publicly visible on the web or in a revision control system). |
| 305 |
|
| 306 |
There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers |
| 307 |
Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> |
| 308 |
<p>Copyright © 2001, 2002, 2004, 2021 Free Software Foundation, Inc.</p> |
| 309 |
|
| 310 |
<p>Ta strona jest dostępna na <a rel="license" |
| 311 |
href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.pl">licencji |
| 312 |
Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych |
| 313 |
4.0 Międzynarodowe</a>.</p> |
| 314 |
|
| 315 |
<!--#include virtual="/server/bottom-notes.pl.html" --> |
| 316 |
<div class="translators-credits"> |
| 317 |
|
| 318 |
<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.--> |
| 319 |
Tłumaczenie: Leszek Kaplita 2003; poprawki: Wojciech Kotwica 2004, Mariusz |
| 320 |
Libera 2010, Jan Owoc 2010, 2011, 2013, 2014, 2015.</div> |
| 321 |
|
| 322 |
<p class="unprintable"><!-- timestamp start --> |
| 323 |
Aktualizowane: |
| 324 |
|
| 325 |
$Date: 2021/09/02 08:55:39 $ |
| 326 |
|
| 327 |
<!-- timestamp end --> |
| 328 |
</p> |
| 329 |
</div> |
| 330 |
</div> |
| 331 |
<!-- for class="inner", starts in the banner include --> |
| 332 |
</body> |
| 333 |
</html> |